Περί euro - Φεβρ '02

Περί «Ευρώ» 02-02-2002

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «φωνή της φλωρίνης»

Μπήκε τον τελευταίο καιρό ως μια ακόμα νέα λέξη στη ζωή μας. Μόνο που δεν είναι απλά μια ακόμα λέξη, αλλά το νέο μας νόμισμα, ημών, και άλλων 11 λαών της ενωμένης Ευρώπης. Σχετικός με αυτό είναι και ο προβληματισμός που εμφανίσθηκε στο περιθώριο της επικαιρότητας: «Είναι το Ευρώ κλιτό μέρος της Ελληνικής Γλώσσας ή όχι;». Λεπτομέρειες για φονταμεταλιστές γλωσσολόγους; Καθόλου!

Αν το «Ευρώ» το θεωρήσουμε λέξη κατ’ αρχάς ελληνική, παραγόμενη από το αρχαίο γυναικείο όνομα «Ευρώπη», τότε αναγκαστικά οφείλει να είναι κλιτό, και επίσης να αλλάξει και την ορθογραφία του, καταλήγοντας σε «ο», δηλαδή, όπως κάθε παράγωγη λέξη, να σεβαστεί τους γραμματικούς κανόνες της Γλώσσας. Δηλαδή: «Το Ευρό, του Ευρού, ... τα Ευρά, των Ευρών,» κλπ.

Αν πάλι θεωρήσουμε το «Ευρώ» λέξη ξένη, «ευρωπαϊκή» (Euro) εισαγόμενη στην πατρίδα μας, τότε μάλλον θάπρεπε να είναι άκλιτο. Κι όμως! Τα υπόλοιπα ξένα νομίσματα κλίνονται, σχεδόν όλα. Δηλαδή το “dollar” το ελληνοποιήσαμε, το κάναμε «δολάριο» και το κλίνουμε, όπως επίσης και το Sterling (Στερλίνα), το Μάρκο, το Φράγκο, την Λιρέτα, την Πεσέτα, κλπ. Γιατί λοιπόν το Euro να αποτελέσει εξαίρεση, τη στιγμή μάλιστα που περισσότερο από τα υπόλοιπα συνδέεται με την καθημερινότητά μας;

Νομίζω πως κάτι άλλο κρύβεται πίσω από αυτή την μή ελληνοποίηση του «Ευρώ», και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό. Δεν πρόκειται απλά για μια λέξη, αλλά για έναν λαό που δεν μπορεί πια, -ή δεν θέλει- να διατηρήσει τη γλώσσα του ζωντανή. Γιατί μια ζωντανή γλώσσα διαθέτει απαραίτητα πέψη, ώστε να χωνεύει και να ενσωματώνει καταπώς βολεύει σε αυτήν τις ξένες γλωσσικές επιδράσεις, που έτσι κι αλλιώς υφίστανται.

Και νεκρή γλώσσα, γλώσσα υπό αποσύνθεση, σημαίνει αναπόφευκτα και εθνική συνείδηση υπό αποσύνθεση, καθώς η πρώτη είναι βασικότατο συστατικό της δεύτερης. Γιαυτό και το «Ευρώ» δεν είναι απλά μια ακόμα άκλιτη λέξη, αλλά ένας κώδων κινδύνου, που πρέπει να μας ανησυχήσει όλους. Δεμένοι στο πολυτελές και καθ’ όλα εντυπωσιακό άρμα της προόδου, χάνουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Το άρμα αυτό δεν σταματά, θα προχωρήσει, όπως και νάχει. Εμείς όμως, οι πανάρχαιοι Έλληνες, θα είμαστε επάνω του? Ή θάμαστε κάποιοι άλλοι? Λεπτομέρειες για φονταμεταλιστές γλωσσολόγους;

Γιώργος Χατζής, Φλώρινα 02 Φεβ. 2002